Scholen worstelen met zorgplicht

Een vlammend betoog van Erica Ritzema over de totale overbelasting in het onderwijs, die alleen maar kritiek oogst en geen erkenning. Applaus hoeft niet eens, maar een beetje respect kan geen kwaad. Het stuk is een tijdje geleden geschreven, maar is op tal van punten brandactueel. Gelukkig kunnen we tegelijkertijd ook vaststellen dat er enige beweging op gang komt om deze gekte een halt toe te roepen, en daarbij zijn alle partijen, zij het voorzichtig, met elkaar in gesprek.

 

Scholen worstelen met zorgplicht

En dat verbaast me niets!!!

Bij het uitkomen van het rapport 2010-2011 van de onderwijsinspectie was duidelijk dat er in de ogen van de inspecteurs niet bijster veel deugde aan de leerkrachten, maar dat de inspecteurs (m/v) voor het gemak maar even vergaten, dat lesgevers door Den Haag de afgelopen jaren met zowat tien keer zoveel omlijstend administratief en doorgekookt/voorgekauwd (en verplicht te herhalen) werk waren opgezadeld dan de enkele punten waarop de inspectie de leerkrachten bekeek en beoordeelde; alsof al dat andere werk niet bestond en de leerkrachten eigenlijk alleen maar uit hun neus zaten te eten en niet in staat waren om simpele lesjes af te draaien Dát alles kwam in het onderwijsverslag niet ter sprake, en, logisch, (daarna) dus ook niet in de persberichten over dat rapport.

Het werd mij, na het lezen van een artikel in het BD, vorig jaar duidelijk dat zelfs een hoogleraar onderwijsrecht ver verwijderd is geraakt van het onderwijsveld, waarin het werkvolk zich uit de naad werkt…
Men kan dan wel beweren, dat het de leerkrachten in ‘andere’ landen wel zou lukken, maar daar worden de leerkrachten niet constant met vernieuwde eisen om de oren geslagen en kunnen ze zich bezighouden met wat werkelijk van belang is: de kwaliteit van hun onderwijs, aangepast aan de behoeften van hun leerlingen.
Neem van mij aan, dát is wat iedere bezielde leerkracht in Nederland het liefst zou willen doen, maar daar wordt hem/haar nauwelijks nog de tijd voor geboden.

Er wordt namelijk door de inspectie nogal wat gevraagd van leerkrachten: ze moeten heldere uitleg geven, een taakgerichte werksfeer scheppen, leerlingen activeren, differentiëren in aanbod en daarnaast de zorgkinderen extra begeleiden.
Er wordt in het onderwijsverslag niet gerept over wat mensen in het onderwijs verder nog allemaal méér moeten doen, zoals eindeloos vergaderen, ouderavonden organiseren, borgboeken schrijven, persoonlijke ontwikkelingsplannen maken en uitvoeren, surveilleren, gesprekken voeren met buitenschoolse instanties (gg&gd, bureau vroeghulp, schoolbegeleidingsdiensten, logopedisten, schoolartsen, maatschappelijk werksters, wijkverpleegkundigen migrantenzorg, ambulante begeleiders etc.). En dan moeten ze ook nog bijscholingscursussen volgen, groeps- en handelingsplannen maken, toetsen afnemen, dagelijkse vorderingen registreren, nieuwe methodes bestuderen. Daarnaast zijn er ook nog allerlei niet-lesgebonden taken, zoals de organisatie van sportdagen, schoolreisjes, kinderboekenweek, musicals, sinterklaas- en kerstviering, excursies, schoolkamp, afscheid groep acht etc. Verder dien je iedere avond ook nog zorgvuldig je lessen voor te bereiden want orde in de groep is lang niet zo vanzelfsprekend als het vroeger was, en dan mag je tussen de bedrijven door ook nog even lesgeven met het eisenpakket van de inspectie in je achterhoofd.

De enige OPLOSSING, die ons in de huidige situatie nog rest, is een dag invoeren, die geen vierentwintig maar achtenveertig uur telt.

Het is echt niet vreemd dat het aantal inschrijvingen op Pabo’s nog steeds terugloopt en dat studenten tussentijds afhaken. Daarnaast melden mijn jonge collegae dat ze verder gaan studeren, omdat ze deze werkdruk niet lang vol gaan houden.

Het onderwijs in Nederland leeft in een George-Orwell-achtige sfeer.
Het hele onderwijsveld gaat gebukt onder de over-controle.
De samenleving lijkt gebaseerd op wántrouwen in plaats van op vértrouwen.

Men wordt in het onderwijs voortdurend om de oren geslagen met termen als “stilstand is achteruitgang”, maar ik denk dat de uitdrukking “hardlopers zijn doodlopers” meer van toepassing is.

Een enorm betrokken en bezielde groep wordt opnieuw compleet onderuit gehaald en ik kan alleen maar constateren dat de rek er helemaal uit is. Het moet niet gekker worden.

Het meest trieste is nog dat leerkrachten hun leerlingen (de toekomstige maatschappij) een positieve levensinstelling zouden willen meegeven, terwijl ze gebukt gaan onder het juk van overheidsmaatregelen, dat hun wordt opgelegd door die Haagse club stuurlui aan de wal.
Wat je zelf niet uitstraalt, kun je namelijk ook niet overbrengen en kinderen hebben daar een zesde zintuig voor.

Ik nodig de inspectie, die beweert dat twee-derde van de 7500 basisscholen onvoldoende zorg zou bieden, van harte uit het stokje een jaar over te komen nemen en laten we daarna nog eens om de tafel gaan zitten. Ik weet alleen niet of de kinderen in dat jaar veel vooruit zullen gaan. (Daar heb ik zo mijn twijfels over.)

Erica Ritzema
Tilburg.